CLARIAH Summer School 2025 Recap

Dit intensieve driedaagse programma bracht leden van de gemeenschap uit de geesteswetenschappen, sociale wetenschappen en bibliotheeksector samen om het gebruik van digitale tools en datasets in erfgoed- en geesteswetenschappelijk onderzoek te verkennen.

Waarom een summer school?

Het summer school-format is bewust gekozen om gericht leren en uitwisseling tussen deelnemers in een intensieve setting te bevorderen. Hoewel CLARIAH ook online bronnen en tutorials ontwikkelt, biedt een summer school de mogelijkheid voor directe interactie met onze gemeenschap en voor het verbinden van onze tools, data en collecties met de mensen die deze willen gebruiken. Het stelt onderzoekers – van startende tot ervaren – in staat om praktisch aan de slag te gaan met digitale tools en te reflecteren op bredere vragen in (digitaal) erfgoedonderzoek.

Plenaire sessies en drie thematische tracks

Via plenaire lezingen en discussies maakten deelnemers kennis met gedeelde interdisciplinaire thema’s binnen digitaal erfgoed- en geesteswetenschappelijk onderzoek. Daarnaast verdiepten zij hun kennis in het gebruik van digitale collecties, datasets en tools binnen hun eigen onderzoek, door deel te nemen aan één van drie thematische tracks onder begeleiding van experts. Deelnemers volgden een combinatie van plenaire lezingen en één van de volgende drie verdiepende tracks:

• Linked Data Applications: door Richard Zijdeman (IISG), introduceerde deelnemers in het werken met Linked Open Data in historische en erfgoeddatasets.
• Audiovisuele collecties en media-analyse: door Christian Olesen (UvA), bood training in het gebruik van de Media Suite en tools voor het zoeken, annoteren en analyseren van audiovisueel erfgoed.
• (Cultureel erfgoed) Onderzoeksdata en ELSI: door Sabrina Sauer (RUG) en collega's, verkende de ethische, juridische en sociale aspecten van datamanagement, met aandacht voor FAIR- en CARE-principes en praktische toepassingen zoals data-envelopes.
  

Gedurende de drie dagen boden plenaire lezingen en workshops van onder meer Emily Hansell Clark, Liliana Melgar Estrada, Marjan Grootveld, Norah Karrouche, Mateusz Kielan, Chiara Latronico, Rick Mourits, Jetze Touber en Mari Wigham waardevolle inzichten in thema’s als geluid, kolonialiteit, vocabulaires en FAIR-data. Het programma werd afgesloten met een gezamenlijke sessie waarin deelnemers werkten aan het ontwikkelen van interdisciplinaire digitale onderzoekswerkflows en -praktijken die zij in hun eigen projecten en instellingen kunnen toepassen.

Nogmaals willen wij onze dank uitspreken aan niet alleen de sprekers, maar ook aan de deelnemers voor hun waardevolle inzichten, bijdragen en enthousiasme.

Wat hebben we bereikt?

De summer school bood niet alleen concrete technische en methodologische vaardigheden, maar faciliteerde ook kritische gesprekken over toegang, bias en interdisciplinaire samenwerking. Veel deelnemers vertrokken met nieuwe projectideeën, onderzoekspartners en een helderder pad om digitale erfgoedtools, datasets en collecties in hun eigen werk te integreren.

Wat komt eraan?

Gezien de enthousiaste reacties zal CLARIAH in de toekomst nieuwe edities van de summer school aanbieden. Voor volgend jaar is het doel om een vierde track toe te voegen rondom tekstanalyse vanuit literair, historisch en/of taalkundig perspectief. Ook streven we ernaar om in de editie van 2026 ECTS-punten toe te kennen per track. Op de lange termijn hopen we aan te sluiten bij andere uitstekende initiatieven, en wellicht toe te werken naar een programma met voorjaars-, zomer-, najaars- en winterschool binnen het nationale erfgoed- en geesteswetenschappelijke landschap!