DEXTER-DC: een 'digitale rolodex' voor micro-archieven

Tijdens het onderzoeksproces komen geesteswetenschappers in aanraking met diverse bronnen die bewaard worden op verschillende locaties, maar die niet altijd digitaal vindbaar en toegankelijk zijn. Momenteel heeft de CLARIAH gemeenschap nog geen plek waar zowel bronnenmateriaal uit digitale collecties als niet-gedigitaliseerde bronnen bewaard, geannoteerd en eventueel in onderzoeksteams gedeeld kunnen worden.

We denken daarbij met name aan zogeheten ‘micro-archieven’: bronnen die als het ware ‘verborgen’ zijn doordat hun eigenaren ze niet toegankelijk hebben gemaakt als archiefbronnen. Denk daarbij aan de niet-gedigitaliseerde veldwerknotities of interviewopnames van een individuele onderzoeker, de administratie van een grassroots organisatie, of de beruchte ‘schoenendoos op zolder’, waar een gezin zijn memorabilia bewaart. Dergelijke bronnen worden doorgaans niet opgenomen in grootschalige onderzoeksinfrastructuren. Toch zou hun systematische inclusie en hergebruik in deze infrastructuren heersende opvattingen in een onderzoeksveld kunnen tegenspreken, complementeren of nuanceren.

DEXTER-DC draagt bij aan de vindbaarheid en herbruikbaarheid van deze micro-archieven door het ontwerp van een webapplicatie waarmee zowel online collecties als micro-archieven geannoteerd kunnen worden. De applicatie bestaat uit een aantal componenten die interoperabel zijn met bestaande onderzoeksinfrastructuren. De applicatie werkt als een ‘digitale rolodex’ die individuele onderzoekers en onderzoeksteams toestaat om voorheen onvindbare micro-archieven te registreren zonder ze te verplichten om de data te digitaliseren. Deze werkwijze staat andere onderzoekers evenwel toe om deze archieven te ontdekken, eraan te refereren, bestaande analytische annotaties te verkennen en nieuwe te creëren, op een gestandaardiseerde en dus duurzame manier.

De verschillende ‘rolodex’ componenten worden ontwikkeld bij het KNAW Humanities Cluster en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. De applicatiecomponenten worden getest met de CLARIAH Media Suite. DEXTER-DC zal annotatie van online collecties van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en Huygens ING faciliteren.